Ludzie nie wiedzom… – wybrane ciekawostki językowe i często popełniane błędy

Hej!

W tym temacie chciałbym dzielić się z Wami często popełnianymi błędami językowymi i ich poprawnymi formami. Dyskusja ma być raczej luźna, mam nadzieję, że od czasu do czasu rzucicie też coś od siebie.  

By zbyt szybko nie wyczerpać tematu, proponuję system jedna ciekawostka = jeden post.

Na pierwszy ogień niech pójdą kolorowe lata… 80-te?

Formy niepoprawne:

80te, 80-te, 80-e, 80-ąte, 80’, 80

Formy poprawne w języku polskim:

80., osiemdziesiąte

Prócz tego dopuszcza się pominięcie cyfr, ale raczej w odniesieniu do konkretnej daty (nie całego przedziału lat osiemdziesiątych czy dziewięćdziesiątych), czyli np.:

wiosna ’87, grudzień ’79

Świetny temat, chętnie poczytam

To od razu zarzucę drugą podobną zasadą. W końcu to będzie już 3-ci post w tym temacie!

Hm, zaraz, zaraz…

Bardzo popularnym błędem jest dopisywanie liczbom końcówek fleksyjnych.

Formy niepoprawne:

3-ch, 7-miu, 6-ty, 1-go

Prawdopodobnie wzięło się to przez skojarzenie z takimi (poprawnymi) konstrukcjami jak:

3-elementowy, 7-letni, 6-miesięczny

Formy poprawne:

3 albo trzech
7 albo siedmiu
6., 6 albo szósty
1., 1 albo pierwszego

Okej, a o co chodzi z tymi kropkami? Otóż kropeczki stawiamy, jeśli z kontekstu nie wynika jasno, czy chodzi o liczebniki główne, czy o porządkowe. Przykład:

„1 klasa zgłosiła się na apel” (jedna klasa).

„1. klasa zgłosiła się na apel” (pierwsza klasa).

W datach (które występują np. w nazwach ulic) zawsze wiadomo, że chodzi o np. pierwszego maja, więc kropki nie stawiamy (ul. 1 Maja, nie: 1. Maja czy 1-go Maja).

1 godzinę temu, endriu napisał:

chodzi o np. pierwszego maja

Hm, a nie o pierwszy (dzień) maja?

Ja z kolei non stop spotykam się np z pierwszy maj, piąty wrzesień itp.

Ludzie u mnie w pracy z kolei walą dość żałosne byki ortograficzne ?

14 minut temu, aliada napisał:

Hm, a nie o pierwszy (dzień) maja?

Ale że jak, „ul. Pierwszy Maja”? 

38 minut temu, endriu napisał:

Ale że jak, „ul. Pierwszy Maja”? 

Gdyby Ci chodziło o nazwę ulicy, napisałbyś wielką literą, chyba.

2 godziny temu, endriu napisał:

chodzi o np. pierwszego maja

44 minuty temu, Rutlawski napisał:

Ja z kolei non stop spotykam się np z pierwszy maj, piąty wrzesień itp.

Ale nawet tutaj, na Nastroiku, jak chciałam podać datę swoich urodzin, wyskoczyło mi "7 Wrzesień" (w dodatku wielką literą, brr), więc zrezygnowałam.

Może warto to zmienić w imię poprawności językowej (to już postulat do Administracji)?

@endriu bardzo przydatne, tylko uważaj bo robotę stracisz jak nas wyszkolisz

14 godzin temu, aliada napisał:

Gdyby Ci chodziło o nazwę ulicy, napisałbyś wielką literą, chyba.

Racja, poleciałem skrótem myślowym i wyszło trochę dziwnie.  

Cytat

Może warto to zmienić w imię poprawności językowej (to już postulat do Administracji)?

Być może faktycznie warto stworzyć plik z takimi błędami i podesłać do @Rawik, w końcu forum jest coraz popularniejsze, więc warto, by prezentowało się jak najlepiej.

58 minut temu, Lawendowa napisał:

@endriu bardzo przydatne, tylko uważaj bo robotę stracisz jak nas wyszkolisz

E, nie boję się tego.  Przeciwnie! Mam cichą nadzieję, ze jak ktoś z forum będzie potrzebował korektora, pomyśli najpierw o mnie!

Ciekawostką na dziś są często przekręcane skróty:

tysiąc – tyś.
między innymi – min.
minuty – min.
odmieniane przez przypadki słowa doktor, np. doktora, doktorem – dr

Poprawnie:

tysiąc – tys.
między innymi – m.in.
minuty – min
odmieniane przez przypadki słowa doktor, np. doktora, doktorem – dr.

Co do ostatniego – „doktor” piszemy bez kropki tylko wtedy, gdy ma ono formę kończącą się literą „r”. Jeżeli piszemy pracę dyplomową pod kierunkiem doktora Kowalskiego, skracamy to do dr. Kowalskiego (ew. dra Kowalskiego). Oczywiście rozwiązaniem problemu jest pani promotor, która zawsze jest dr Kowalską.  

Częstym błędem, o jakim warto wspomnieć przy okazji, jest też brak odstępów między wartością a jednostką:

12kg, 33min, 1985r.

Poprawnie:

12 kg, 33 min, 1985 r.

Uwaga – spacji nie wstawiamy w przypadkach niektórych ideogramów, przede wszystkim procenta, stopnia, minuty, sekundy i cala! Warto też pamiętać, że używamy ich zawsze w połączeniu z cyframi, nigdy przy zapisie słownym.

Błędne zapisy:

12 °C, 12 ° Celsjusza, dwanaście °C
8 %, osiem %
4 ' 12 ", cztery ' dwanaście "
55 ", pięćdziesiąt pięć "

Poprawnie:

12°C, dwanaście stopni Celsjusza
8%, osiem procent
4'12", cztery minuty, dwanaście sekund
55", pięćdziesiąt pięć cali

37 minut temu, endriu napisał:

Być może faktycznie warto stworzyć plik z takimi błędami i podesłać do @Rawik, w końcu forum jest coraz popularniejsze, więc warto, by prezentowało się jak najlepiej.

Można, ale warto mieć na uwadze że nie wszystko da się przerobić bo niektóre "word keye" są używane w paru miejscach zamiast jednego. Chociaż jedyny błąd jaki był to z miesiącami który został poprawiony. Był też zgłoszony jeszcze jakiś, ale w tamtym word key był używany w paru miejscach.

Późno już, to dziś na szybko. Czy wiecie, że „także” piszemy rozłącznie w znaczeniu „tak więc”, „zatem”? Łącznie piszemy je tylko w znaczeniu „również”.

Błędne konstrukcje:

Nie wyspałem się dziś, także zdrzemnę się po południu.
Nie mam kasy, także odpuszczę sobie dziś koncert.

Poprawnie:

Nie wyspałem się dziś, tak że zdrzemnę się po południu.
Nie mam kasy, tak że odpuszczę sobie dziś koncert.

Mnie zawsze dziwi, że słowniki w telefonie podpowiadają, że czasowniki z końcówką "bym" należy napisać oddzielnie, a moim zdaniem pisze się łącznie np. miałabym, a nie miała bym.

Dosyć częste obecnie określenia "w lato", "w zimę" to błędy językowe (sprawdziłam u fachowców, czy to aby nie jest tylko jakaś moja fiksacja A dość mocno mnie to "w lato" razi).

Poprawnie mówimy i piszemy: latem lub w lecie (i zimą, w zimie).

A poza tym, szkoda, że @endriu przestał nas tu edukować.

14 godzin temu, aliada napisał:

Poprawnie mówimy i piszemy: latem lub w lecie (i zimą, w zimie).

a gdzie podziała się jesień i wiosna?🧐

może nie ciekawostka,

ale dla mnie duże zaskoczenie,

bo myślałem, że jestem zajebisty,

a tu niespodzianka: stosunkowo długo pisałem/mówiłem wziąść🙄

zamiast poprawnie: wziąć,

9 godzin temu, Gość w kość napisał:

a gdzie podziała się jesień i wiosna?🧐

 

 

może nie ciekawostka,

ale dla mnie duże zaskoczenie,

bo myślałem, że jestem zajebisty,

a tu niespodzianka: stosunkowo długo pisałem/mówiłem wziąść🙄

zamiast poprawnie: wziąć,

Bo "w jesień", "we wiosnę" raczej mało kto (jeszcze?) mówi.

Odważne wyznanie z tym "wziąść" , dzięki za ten coming out.

Ja przez pół życia mówiłam "włanczać". Mam też wieczne problemy z przecinkami; w sumie używam ich raczej losowo i dopiero od niedawna wiem, że "tak że" (w znaczeniu "więc") i "dlatego że" piszemy bez przecinków w środku. 

No i zdaję sobie sprawę, że jeszcze wiele innych błędów robię, nie wiedząc o tym. Zdarza się, że ktoś mi któryś z nich uświadomi, i bardzo dobrze. 

40 minut temu, aliada napisał:

Odważne wyznanie z tym "wziąść" , dzięki za ten coming out.

ohahaha Aliada, leżę 

11 godzin temu, aliada napisał:

Mam też wieczne problemy z przecinkami; w sumie używam ich raczej losowo

😄👍 jak ja to rozumiem 😄